بيماري کرونا و شستشوي دست ها: حساسيت و آلرژي به مواد ضدعفوني و شوينده

در شرايط همه گيري کرونا، افزايش حساسيت و آلرژي به مواد ضدعفوني و شوينده دست ها براي پيشگيري از بيماري کرونا دور از انتظار نمي باشد!

از ابتداي شيوع بيماري کرونا، يکي از موثرترين توصيه هاي پيشگيري کننده از ابتلا به اين بيماري، شستشوي مرتب دست ها با مواد شوينده و يا ضدعفوني کننده بوده است. اما يکي از پيامدهاي شستشوي مرتب و مکرر دست ها با مواد شوينده و يا ضدعفوني کننده، افزايش بروز عوارض حساسيت و آلرژي پوستي بخصوص در افراد آلرژيک است!

اين نوشتار با هدف آگاهي مخاطب از انواع حساسيت هاي پوستي و راههاي کنترل و پيشگيري از بروز عوارض اينگونه بيماري هاي آلرژيک ناشي از شستشوي مکرر دست ها در همه گيري بيماري کرونا تدوين گرديده است. به همين منظور ابتدا خلاصه اي از انواع شايع آلرژي هاي پوستي بيان مي شود و سپس به توصيه هاي کاربردي و علمي براي کنترل و پيشگيري از حساسيت به مواد شوينده و ضدعفوني دست ها اشاره مي گردد.

انواع آلرژي هاي پوستي و علائم آنها

?- اگزما

اگزما اصطلاحي کلي براي انواعي از ضايعات پوستي بوده که همراه با قرمزي، خارش و يا  جوش هاي کوچک (راش) مي باشند. اگزما در اغلب موارد همراه با خارش زياد بوده که خاراندن محل ضايعه موجب قرمزي و التهاب در آن ناحيه مي شود. براي آگاهي از جزئيات بيماري اگزما و کنترل و پيشگيري از عوارض آن به نوشتار بيماري پوستي اگزما در کودکان و بزرگسالان مراجعه نماييد.

 اگزما بيشتر در کودکان مشاهده مي شود هرچند که بالغين نيز دچار اين بيماري مي گردند. شيوع اگزما بسيار زياد است اما خوشبختانه در اغلب موارد قابل کنترل مي باشد.

علائم اگزما

علائم اگزما اغلب با لکه هاي قرمز رنگ و خارش دار بر روي گونه ها، چانه و يا سطح پوست سينه کودک همراه مي باشد. اگزما در بالغين ممکن است با لکه هاي قرمز رنگ و خارش دار بر روي گردن، سطح داخلي آرنج و يا پشت زانو مشاهده شود.
 

?- درماتيت تماسي

درماتيت تماسي به هرگونه اختلال پوستي گفته مي شود که متعاقب تماس با يک ماده خارجي و ايجاد يک واکنش آلرژيک يا پاسخ تحريکي بروز مي يابد! بسياري از موارد درماتيت تماسي در اثر واکنش تحريکي به يک ماده محرک ايجاد مي شوند. براي مطالعه کامل بيماري درماتيت پوستي و توصيه هاي مفيد جهت کنترل علائم و عوارض آن به نوشتار درماتيت تماسي (علائم، تشخيص، پيشگيري و درمان) مراجعه نماييد.

به طور کلي دو نوع درماتيت تماسي وجود دارد:

درماتيت تماسي تحريکي، شايع ترين شکل درماتيت تماسي که اغلب در اثر تماس با اسيدها، قلياها نظير بعضي از شوينده ها، نرم کننده ها، حلال ها، شامپوها، لوازم آرايشي و بهداشتي مانند رنگ هاي مو، تماس طولاني مدت با پوشک ها در کودکان، حشره کش ها، و ساير مواد شيميايي ايجاد مي گردد.

درماتيت تماسي آلرژيک، بعد از تماس فرد حساس با ماده اي که به آن آلرژي دارد بروز مي يابد. اغلب درماتيت تماسي آلرژيک در اثر تماس با موادي مانند آنتي بيوتيک ها، مواد مورد استفاده در ساخت زيورآلات، ادکلن ها و عطرها و يا اقلام ساخته شده از لاتکس، بروز مي يابد.

علائم درماتيت تماسي

علائم معمول درماتيت تماسي تحريکي شامل قرمزي و تورم و ايجاد وزيکول در ناحيه پوست است. اما در درماتيت تماسي آلرژيک علائم به صورت راش يا همان جوش پوستي و خارش ظاهر مي شود. در اثر تماس مداوم با عامل محرک ممکن است پوست در ناحيه درگير ضخيم و پوسته پوسته شده و در اثر خارش ترک بخورد!
 

?- کهير

کهير به عنوان يکي از شايع ترين حساسيت هاي پوستي با خارش پوست ناحيه محدودي ازبدن شروع شده و با تورم و قرمزي آن ناحيه ادامه خواهد يافت. خارش ممکن است خفيف و يا شديد باشد.

عوامل محرک کهير گوناگون مي باشد:  بعضي از مواد غذايي، داروها، محرک هاي فيزيکي مانند فشار، سرما، گرما، تماس با دستکش هاي لاتکس.

براي آگاهي از جزئيات انواع کهير، علائم آنها و راهکارهاي کاربردي براي پيشگيري و کنترل آن به نوشتار کهير (عامل ايجاد، انواع، کنترل و درمان) مراجعه نماييد.
 

توصيه هاي مهم و کاربردي براي پيشگيري و کنترل حساسيت و آلرژي به مواد شوينده و ضدعفوني دست

• بعد از هر بار شستشوي دست توصيه مي شود از کرم هاي مرطوب کننده هاي غيرمعطر استفاده نماييد!


• براي شستشوي مکرر دست ها در همه گيري بيماري کرونا، تا حد امکان از مواد شوينده ملايم بدون رنگ شيميايي و غير معطر استفاده کنيد (رجوع به نوشتار حساسيت يا آلرژي به مواد شوينده).


• بعد از شستشوي دست ها، براي خشک کردن آب باقيمانده، دستمال کاغذي و يا پارچه را به آرامي بر روي دست ها قرار دهيد. هيچگاه دستمال را با فشار بر روي سطوح دست ها نکشيد! اين عمل باعث تشديد خشکي، قرمزي و خارش دست ها مي گردد.


• اگر در طول روز در شرايط بيماري کرونا مي بايست به طور مکرر دست ها را با صابون بشوييد، بايد از صابون هاي غيرمعطر و گليسيرينه استفاده نماييد!


• در موارد حاد درماتيت تماسي گاهي کمپرس آب سرد مي تواند تا حدودي مانع از تشديد خارش و تورم ناحيه ملتهب شود.


• افراد حساس و آلرژيک و يا با سابقه آلرژي پوستي بهتر است براي تميز نمودن دست ها از مواد ضدعفوني کننده استفاده نمايند! براي موارد معمول، شستشو با آب و صابون مي تواند جايگزين مناسبي براي مصرف مواد ضدعفوني کننده باشد.


• سعي نماييد از تماس مواد معطر (ادکلن ها، اسانس ها و ساير مواد آرايشي معطر) با پوست دست پيشگيري نماييد! براي آگاهي از حساسيت و آلرژي به عطر و ادکلن ها به نوشتار حساسيت يا آلرژي به عطر، ادکلن و ساير مواد معطر! مراجعه نماييد.


• گاهي در موارد خشکي و خارش و قرمزي پوست، براي کنترل عوارض بايد از پمادهاي هيدروکورتيزون استفاده نمود.

تهيه و تدوين: تيم محتواي شبکه جامع آلرژي

منابع:

?- Middleton’s Allergy (Principles and Practice), Franklin N, et al. SAUNDERS

?- Frequent Hand Washing for COVID-??
?- بنياد آسم و آلرژي آمريکا

جهت مشاهده اين مطلب در وبسايت شبکه جامع آلرژي بر روي اين متن کليک فرماييد