سيستم ايمني مادر ميتواند بيماري دوره بارداري را تشخيص دهد
بررسي جديد پژوهشگران نروژي نشان ميدهد که سيستم ايمني بدن مادر ميتواند بيماري دوره بارداري را تشخيص دهد.
به گزارش ايسنا و به نقل از هندوستان تايمز، بارداري از ابتداي آن، يک چالش براي سيستم ايمني مادر به شمار ميرود زيرا نيمي از ژنهاي جنين براي بدن او بيگانه هستند.
سيستم ايمني بايد بين تحمل جنين و محافظت از مادر و جنين در برابر عفونتها تعادل ايجاد کند. طي دوران بارداري، تعادل ايمني ميان مادر و جنين برقرار ميشود.
گروهي از پژوهشگران "دانشگاه علم و فناوري نروژ"(NTNU) به بررسي التهاب در دوران بارداري پرداختهاند. يافتههاي آنها، نکاتي را در مورد رفتار سيستم ايمني طي دوران بارداري آشکار کرده است.
در اين پژوهش، ??? زن با بارداري طبيعي مورد بررسي قرار گرفتند که نوزاداني کاملا سالم به دنيا آورده بودند.
"هاگن جارموند"(Hagen Jarmund)، از پژوهشگران اين پروژه گفت: سيستم ايمني بدن ما توسط گروهي از مولکولهاي سيگنالدهنده سلولي موسوم به "سايتوکاينها"(cytokines) تنظيم ميشود. اين مولکولهاي سيگنالدهنده ميتوانند واکنشهاي ايمني را تحريک يا متوقف کنند. ما تعدادي از سايتوکاينهاي گوناگون خون را با استفاده از يک نمونه خون ساده به دست آمده از مادر بررسي کرديم. ارتباط اندازهگيري بسياري از سايتوکاينها در چندين زمان از بارداري، نشاني از واکنش ايمني مادر را به ما ارائه داد.
وي افزود: از آنجا که ما تعداد زيادي از زنان باردار سالم را در اين پژوهش در اختيار داشتيم، توانستيم استاندارد مورد نظر را براي نحوه رفتار سيستم ايمني بدن در دوران بارداري طبيعي پيدا کنيم.
نمونههاي خون به دست آمده از مادر، اطلاعات دقيقي را در مورد شرايط التهابي بدن، فشار وارده بر جنين و نشانههاي ابتدايي اختلال ايمني ارائه داد.
پژوهشگران دريافتند که فعاليت ايمني در بارداريهاي طبيعي، از الگوي خاصي پيروي ميکند. سيستم ايمني در سه ماه نخست بارداري با افزايش فعاليت همراه است اما روند آهستهتري در سه ماه بعدي دارد و فعاليتهاي بيشتري را در سه ماه آخر، به ويژه زماني که زايمان قريبالوقوع است، نشان ميدهد.
جارموند باور دارد که بررسي رفتار سيستم ايمني در بارداريهاي طبيعي ميتواند بسيار کارآمد باشد. وي افزود: پژوهش ما ميتواند مرجعي براي بررسي آن چه در مراحل گوناگون بارداري طبيعي رخ ميدهد، باشد. ما با مقايسه کردن نمونههاي خون به دست آمده از زنان باردار ميتوانيم ناهنجاريها را خيلي زود تشخيص دهيم. تشخيص زودهنگام ميتواند به پزشک کمک کند تا بفهمد که آيا مادر در معرض خطر ابتلا به بيماري است و نياز به پيگيري دقيقتري دارد يا خير.
جارموند، چندين بيماري را در مادر يا جنين کشف کرد که به ايجاد ناهنجاري در واکنش ايمني منجر ميشوند. وي در اين باره گفت: تغييرات ايمني شناساييشده مرتبط با سايتوکاين آن قدر حساس هستند که اثرات چاقي و سيگار کشيدن را در مادر نشان ميدهند. اگر جنين کوتاهقد باشد، سيستم ايمني بدن نيز تحت تأثير قرار ميگيرد و حتي ممکن است نشان دهد که جنين پسر است يا دختر.
اين پژوهش نشان داد زناني که پيشتر زايمان کردهاند، در ابتداي بارداري خود به وضوح فعاليت ايمني بالاتري دارند اما فعاليت ايمني آنها با نزديک شدن به زايمان، نسبت به مادراني که نخستين بارداري را پشت سر ميگذاشتند، کمتر بود.
"ماري استوکلند"(Marie Stokkeland)، از پژوهشگران اين پروژه، گروهي از زنان را مورد بررسي قرار داد که به "سندرم تخمدان پليکيستيک"(PCOS) مبتلا بودند.
سندرم تخمدان پليکيستيک، نوعي اختلال هورموني است که با افزايش سطح هورمونهاي مردانه و ايجاد تاول در تخمدانها همراه ميشود. حدود ?? درصد از زنان در سنين باروري تحت تاثير اين اختلال قرار ميگيرند.
زنان مبتلا به سندرم تخمدان پليکيستيک، اغلب قاعدگي نامنظم، اضافهوزن و افزايش رشد مو در صورت و بدن را تجربه ميکنند و براي باردار شدن به مشکل دچار ميشوند. خطراتي که زنان مبتلا به سندرم تخمدان پليکيستيک را در دوران بارداري تهديد ميکنند، "پره اکلامپسي"(preeclampsia)، ديابت بارداري و زايمان زودرس را شامل ميشوند.
استوکلند، نمونههاي خون به دست آمده از ??? زن مبتلا به سندرم تخمدان پليکيستيک و گروهي از زنان سالم را تحليل کرد. او دريافت که زنان مبتلا به اين بيماري، فعاليت ايمني بالاتري را نسبت به زنان سالم در دوره بارداري تجربه ميکنند و واکنشهاي ايمني آنها طي سه مرحله بارداري، متفاوت است. زنان مبتلا به سندرم تخمدان پليکيستيک که سيگار ميکشيدند يا اضافه وزن داشتند، فعاليت ايمني قويتري را نشان دادند.
هنگامي که پژوهشگران، تغييراتي را که مشخصکننده عوارض گوناگون بارداري هستند ترسيم کردند، دريافتند که بايد به دنبال کدام ناهنجاريها باشند تا بتوانند پيشرفت بيماري را هرچه زودتر تشخيص دهند.
استوکلند گفت: ما معتقديم که افزايش فعاليت سيتوکينها در زنان باردار مبتلا به سندرم تخمدان پلي کيستيک، واکنش نامطلوبي به شمار ميرود که نشاندهنده فشار است و امکان دارد که عاملي موثر در افزايش خطر عوارض بيماري باشد. ما اميدواريم که بررسي بيشتر در مورد علل واکنشهاي نامطلوب و اقداماتي که ميتوان براي پيشگيري از آنها انجام داد، اطلاعات بيشتري به ما بدهد.
پروفسور "آن شارلوت ايورسن"(Ann-Charlotte Iversen)، سرپرست اين گروه پژوهشي باور دارد که اين بررسيها، جنبههاي هيجانانگيزي را آشکار ميکنند.
ايورسن گفت: درک مشخصات سايتوکاين، يک بررسي بسيار حساس در مورد سيستم ايمني است و ما اکنون درک بهتري در مورد رشد طبيعي سيستم ايمني طي بارداري و تأثير آن داريم.
وي افزود: هنگامي که تغييرات مشخصکننده عوارض گوناگون بارداري را ترسيم کرديم، دريافتيم که بايد به دنبال کدام ناهنجاريها باشيم تا بتوانيم پيشروي بيماري را هرچه زودتر تشخيص دهيم. اين روش حساس به ما امکان ميدهد که به بررسي بارداريهاي پرخطر بپردازيم تا بتوانيم شرايط مادر و جنين را با دقت بيشتري پيگيري کنيم. هدف ما همين است.
اين گروه پژوهشي هنوز نميدانند که آيا هر بيماري، يک اثر منحصر به فرد در واکنش ايمني به همراه دارد يا خير. بررسيهايي که تاکنون صورت گرفتهاند، سايتوکاين غيرطبيعي را در موارد ابتلا به سندرم تخمدان پليکيستيک و فشار خون بارداري در اوايل دوره بارداري نشان دادهاند.
اين پژوهش، در مجله "Frontiers in Immunology" به چاپ رسيد.
تهيه کننده خبر: دکتر فاطمه فرجي
دکتراي تخصصي ايمونولوژي
منبع خبر: