ممکن است افراد پس از کرونا به ديابت مبتلا شوند؟
رييس مرکز تحقيقات پيشگيري و درمان چاقي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي با اشاره به پژوهشهاي انجام شده دربارهي ارتباط ديابت و کوويد-?? گفت: ديده شده در برخي از افرادي که مبتلا به کرونا ميشوند، بدون سابقه قبلي، قندخون افزايش مييابد و دچار ديابت ميشوند. اين حالت خوشبختانه معمولا گذرا و موقت است و پس از حاصل شدن بهبودي، اين افزايش قند خون از بين ميرود.
به گزارش اقتصادآنلاين به نقل از ايسنا، مجيد وليزاده با بيان اين که پژوهشها از دو جنبه به ارتباط ميان ديابت و کوويد-?? ميپردازند، گفت: ميدانيم کساني که داراي ديابت هستند، خطر بيشتري براي ابتلا به کرونا ندارند اما در صورت ابتلا، فرم شديدتر آن را تجربه ميکنند. اين موضوع را مطالعات مختلف که متاآناليز هم شده است، نشان ميدهند.
وي افزود: افرادي که ديابت را به مدت طولانيتري تجربه کردهاند و افراد سالخورده و آن دسته از مبتلايان به ديابت که عوارض بيشتري(مانند عوارض کليوي و سکتههاي مغزي و قلبي) را از اين بيماري متحمل شدهاند، خطر بيشتري براي ابتلا به نوع شديدتر کرونا دارند. يعني افراد داراي ديابت شانس بيشتري براي ابتلا به کرونا ندارند اما اگر مبتلا شوند، بويژه درصورت داشتن عوارض ديابت، احتمال بستري آنها در بيمارستان، بستري در بخش مراقبتهاي ويژه و نياز به دستگاه ونتيلاتور بيشتر است. همچنين اگر اين افراد کنترل قند خون مناسبي نداشته باشند، خطر بيشتري متوجه آنها است.
وي گفت: شايد کرونا و محدوديتهاي اجتماعي در کنار تمام مشکلات و عوارضي که ايجاد کرده است، فرصت مناسبي را براي افراد ديابتي فراهم کرده باشد که بيشتر به خود بپردازند و سعي کنند قند خون خود (و ساير مشکلات همراه آن مانند فشارخون و اختلالات چربي هاي خون ) را بهتر کنترل کنند.
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي بيان کرد: از سوي ديگر ديده شده در برخي از افرادي که مبتلا به کرونا مي شوند بدون سابقه قبلي قندخون افزايش مي يابد و دچار ديابت مي شوند. دلايل مختلفي براي اين موضوع وجود دارد: ?- کرونا به طور مستقيم باعث تخريب سلولهايي ميشود که انسولين توليد ميکنند. ?- از طرف ديگر، ابتلا به کرونا مي تواند سيستم ايمني را فعال کند و اين سيستم عليه سلولهاي خودي وارد عمل ميشود که اصطلاحا به آن بيماري خودايمني ميگويند و از اين طريق باعث تخريب سلولهايي ميشود که انسولين توليد ميکنند. ?- علاوه بر اين، استرسي که هر نوع بيماري ايجاد ميکند منجر به فعال شدن هورمونهايي ميشود که اثرات ضدانسوليني دارند.
وي ادامه داد: اين عامل نيز باعث خنثي شدن اثر انسولين يا کاهش ترشح آن ميشود و در نتيجه، انسولين که هورمون کاهندهي قند خون است، عمل نميکند و قند خون افزايش پيدا ميکند که به آن افزايش قند خون ناشي از استرس ميگويند. اين وضعيت به ويژه در افرادي که کرونا منجر به بستري آنها ميشود، بيشتر ديده ميشود. اين حالت خوشبختانه معمولا گذرا و موقت است و پس از حاصل شدن بهبودي، اين افزايش قند خون از بين ميرود.
اين فوق تخصص غدد و متابوليسم درباره تاثير داروها بر ابتلا به ديابت در بيماران کرونايي گفت: داروهايي هم که در جريان درمان کرونا استفاده ميشود، مخصوصا داروهاي کورتوني مانند دگزامتازون که براي کاهش شدت التهاب به کار ميرود، باعث افزايش قند خون ميشود و موارد متعددي مشاهده شده است که فرد داراي ديابت نبوده است و وقتي اين داروها را به ناچار استفاده کرده است، به ديابت دچار ميشود. گاهي پنج تا هفت روز پس از قطع دارو نيز افزايش قند خون ادامه دارد که بعنوان چهارمين و شايعترين علت افزايش قندخون بعداز ابتلا به کرونا است.
وي خاطرنشان کرد: به طور کلي افزايش قندخون بدنبال کرونا معمولا گذراست و با بهبود بيماري برطرف مي شود، ولي بصورت ناشايع کرونا، باعث ايجاد ديابت نوع يک مي شود که دائمي است.
وليزاده در پاسخ به پرسشي دربارهي تاثير واريانتهاي مختلف کرونا بر ديابت گفت: به هر حال هر واريانتي که بيماري شديدتري ايجاد کند، ميتواند با ايجاد استرس، قند خون را افزايش دهد. آن چيزي که در موجهاي متعدد شاهد بوديم نشان ميدهد که واريانتهاي مختلف تاثيرهاي متفاوتي بر ايجاد ديابت نداشته است اما يک نوع از عوارض آن که بسيار نادر است ولي مردم را به وحشت انداخته است، قارچ سياه است. احتمالا با نوع دلتا، اين عارضه بيشتر مشاهده شده است.
رييس مرکز تحقيقات پيشگيري و درمان چاقي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي دربارهي احتمال عوارض متفاوت واکسن در مبتلايان به ديابت در مقايسه با سايرين گفت: عوارض واکسن در افراد مبتلا به ديابت، تفاوتي با سايرين ندارد اما واکسينه شدن براي آنها حياتيتر است زيرا بسياري از افراد ديابتي سن بالاتري دارند و ممکن است از عوارض کليوي، قلبي و چاقي رنج ببرند. همهي اين عوامل خطر وقوع نوع شديدتر بيماري را بيشتر ميکند و واکسن ميتواند حياتبخش و نجاتدهنده باشد.
وي در پايان بيان کرد: کرونا عليرغم مشکلات مختلفي که براي مردم و جامعه ايجاد کرده است شايد فرصت مناسبي براي کنترل قند خون در مبتلايان به ديابت جهت کاهش شدت بيماري کرونا درصورت ابتلا علاوه بر عوارض مزمن ناشي از بالا بودن خود قندخون باشد. همچنين استفاده از واکسن (از هر نوعي که در دسترس باشد) در مبتلايان به ديابت اهميت دوچندان دارد.
تهيه کننده خبر: دکتر فاطمه فرجي
دکتراي تخصصي ايمونولوژي
منبع خبر: